Inwestorzy przed kupnem firmy lub dużych udziałów w spółce sprawdzają kondycję przedsiębiorstwa. Specjalistyczne badania firmy, czyli due diligence, to najskuteczniejszy sposób na poznanie stanu prawnego, finansowego czy technologicznego firmy, w którą chcemy zainwestować duże pieniądze. Na czym polega due diligence, jakie korzyści z jego przeprowadzenia płyną dla inwestora, a jakie dla badanej firmy?
Na czym polega due diligence?
Przeprowadzenie due diligence zleca inwestor, który jest zainteresowany kupnem znacznej części udziałów spółki, kupnem firmy lub inną formą inwestycji. Celem due diligence jest oszacowanie wartości firmy, realnych szans i ryzyka inwestycji. Dlatego przeprowadzenie due diligence zleca się zewnętrznej firmie, która w sposób obiektywny wydaje opinię na podstawie bardzo dokładnych analiz.
Due diligence bywa mylone z audytem, jednak w przeciwieństwie do badania, które skupia się na jednym aspekcie działalności firmy, due diligence obejmuje wszystkie jej obszary. Kompleksowe, bardzo dokładne badania kondycji przedsiębiorstwa obejmują więc analizę finansową, prawną, technologiczną, podatkową i marketingową. Ze względu na ogromną różnorodność branż i firm, każde takie badanie różni się od siebie czasem, jaki jest potrzebny na jego przeprowadzenie, liczbą ekspertów, metodami, a co za tym idzie również kosztami.
Przedsiębiorstwo, w którym przeprowadza się due diligence, zobowiązane jest do przedstawienia wszystkich dokumentów. Wiąże się to z udostępnianiem wielu informacji poufnych, dlatego firma, która wykonuje due diligence, podpisuje umowę, w której zobowiązuje się do zachowania tajemnicy handlowej.
Due diligence – korzyści dla inwestora i badanej firmy
Główne korzyści z przeprowadzenia due diligence czerpie inwestor, który dzięki kompleksowemu i szczegółowemu badaniu kondycji firmy podejmuje świadomą decyzję o inwestycji bądź rezygnacji z planowanej transakcji. Inwestor ma również podstawy do negocjacji warunków. Oczywiście podstawy do negocjacji może uzyskać także firma, której kondycję zbadano. Jej właściciele bądź zarząd ma także okazję do poprawienia wykazanych błędów i słabych stron, by wynegocjować korzystniejsze warunki. Istotną zaletą przeprowadzonego due deligence dla strony sprzedającej jest ochrona przed odpowiedzialnością za ukryte wady transakcji. Warunkiem jest oczywiście rzetelne poddanie się badaniu, przedstawienie wszystkich niezbędnych dokumentów, na podstawie których inwestor podjął błędną decyzję.
Zdarza się i tak, że to firma szukająca inwestorów zleca badanie kondycji przedsiębiorstwa. Vendor due diligence najczęściej przeprowadzany jest wewnątrz firmy, jednak z należytą starannością o obiektywną analizę wszystkich danych. Dzięki temu firma ma szansę przygotować się do planowanych sprzedaży, a także sprawdzić, jakie dane wrażliwe zostaną przekazane firmie przeprowadzającej właściwy due dligence. Przede wszystkim jednak jest to szansa na zminimalizowanie ryzyka nieudanej sprzedaży firmy, udziałów czy akcji.
Artykuł powstał przy współpracy z Grabowski i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych.