Transakcjami M&A określa się przejęcia i fuzje spółek. W łączeniu spółek udział mogą brać zarówno spółki kapitałowe, jak i osobowe, choć spółki osobowe mogą być jedynie przejmowane lub tworzyć nowo powstałą spółkę. Jakie rozwiązania przewiduje prawo handlowe odnośnie transakcji M&A i jakie są etapy łączenia się spółek?
Fuzja lub przejęcie – ustalenia w ramach transakcji M&A
Transakcje M&A, a konkretnie łączenie spółek, odbywają się na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest inkorporacja, czyli fuzja przez połączenie – dwie lub więcej spółek łączą się w jedną, które je przejmuje za udziały lub akcje. Z kolei fuzja sensu stricto polega na zawiązaniu spółki kapitałowej, której spółki przejmowane przekazują swój majątek za udziały bądź akcje nowo powstającej spółki. W obu przypadkach spółki, które się łączą, przestają istnieć.
Łączenie spółek rozpoczyna się od etapu uzgodnień warunków fuzji. W ramach czynności przygotowawczych przeprowadza się także due diligence, aby sprawdzić status prawno-finansowy spółek. Następnie fuzję zgłasza się do sądu rejestrowego, by biegły mój ocenić poprawność przeprowadzania fuzji. W dalszej kolejności podejmowane są uchwały przez wspólników spółek, które biorą udział w fuzji. Na walnych zgromadzeniach lub zgromadzeniach poszczególnych spółek uchwały muszą być przegłosowane ¾ głosów, chyba że umowa lub status spółki przewiduje bardziej rygorystyczne warunki w tym względzie. Uchwała musi być sporządzona przez notariusza, a znaleźć się w niej powinny umowa lub status nowej spółki oraz zgoda na plan fuzji. Łączenie spółek dokonuje się poprzez rejestrację i ogłoszenie fuzji. Po podwyższeniu kapitału spółki przejmującej lub rejestracji nowej spółki oznacza wykreślenie spółek, które się połączyły.
Transakcje M&A – przejęcie spółki
Przejęcie spółki najczęściej odbywa się poprzez zakup udziałów spółki (share deal) lub bezpośredni zakup majątku spółki (asset deal). W przypadku transakcji M&A asset deal nabywca może zaktualizować wartość początkową środków trwałych, zmiany stawek amortyzacyjnych, a także wygenerować ”nową” wartość firmy. Nabywca nie ponosi również odpowiedzialności za podatkowe zobowiązania zbywcy. Jednak transakcje asster deal wiążą się z obowiązkiem dopełnienia wielu formalności – uzyskanie wielu zgód odstrasza część inwestorów, którzy wybierają share deal, jako formę transakcji M&A. Wykup udziałów pozwala znacznie ograniczyć konieczność uzyskania wielu zgód i ograniczyć sprawy formalne do minimum, jednak nabywca nie zostaje zwolniony z odpowiedzialności podatkowej. Warto także zaznaczyć, że poprzez nabycie akcji spółki w ilości, która pozwala ją kontrolować, może dojść do wrogiego przejęcia spółki. Przed wrogim przejęciem można się bronić na kilka sposobów – np. poprzez ustalenie zasad co do pierwokupu akcji spółki przez wspólników.
Transakcje M&A to skomplikowane procesy, które w praktyce zawsze odbywają się we współpracy z doświadczonymi prawnikami. Kancelaria Radców Prawnych Grabowski i Wspólnicy pomaga przeprowadzać fuzje i przejęcia spółek na każdym etapie transakcji M&A.